Rosnące ceny energii elektrycznej oraz rosnące wymagania prawne zmuszają firmy do szukania sposobów na optymalizację kosztów. Coraz częściej przedsiębiorcy wdrażają nowoczesne rozwiązania, takie jak System Zarządzania Energią EMS, który pozwala monitorować, analizować i sterować zużyciem energii w czasie rzeczywistym. Dzięki temu można obniżyć rachunki nawet o 30% i lepiej wykorzystywać energię z odnawialnych źródeł, np. z fotowoltaiki.
W tym artykule wyjaśniamy, jak działa EMS, jakie przynosi oszczędności i dlaczego to przyszłość zarządzania energią w firmach.
Co to jest system zarządzania energią EMS i jak działa?
System Zarządzania Energią (EMS – Energy Management System) to inteligentne narzędzie, które pozwala firmom monitorować, analizować i optymalizować zużycie energii. Dzięki niemu przedsiębiorstwo w czasie rzeczywistym widzi, które urządzenia pobierają najwięcej prądu, gdzie powstają straty i jak można obniżyć koszty.
Jak działa EMS w praktyce?
System zbiera dane z liczników energii i czujników rozmieszczonych w całym budynku lub zakładzie. Następnie te dane są analizowane w specjalnym oprogramowaniu, które wskazuje, gdzie dochodzi do marnotrawstwa energii, a gdzie można zoptymalizować pracę urządzeń.
Przykład:
W jednej z firm produkcyjnych system EMS wykrył, że piece grzewcze są uruchamiane na pełną moc już godzinę przed rozpoczęciem pracy, co generowało zbędne koszty. Po wdrożeniu automatycznego harmonogramu, który dostosował pracę urządzeń do faktycznych godzin produkcji, firma zmniejszyła zużycie energii o 15% miesięcznie.
Integracja z OZE:
Coraz częściej EMS współpracuje z panelami fotowoltaicznymi lub magazynami energii, sterując procesem tak, aby maksymalnie wykorzystać darmową energię ze słońca. System może np. uruchamiać energochłonne maszyny w godzinach największego nasłonecznienia, kiedy produkcja prądu z PV jest najwyższa.
Automatyzacja i oszczędności:
Nowoczesne systemy EMS potrafią automatycznie dostosować pracę urządzeń do godzin, w których prąd jest tańszy (np. nocnych). Dzięki temu firma zużywa energię wtedy, gdy kosztuje najmniej, co w skali roku może przynieść nawet 20–30% oszczędności.
Jakie oszczędności daje EMS?
System Zarządzania Energią EMS to rozwiązanie, które pozwala firmom znacząco obniżyć rachunki za prąd – najczęściej od 10% do nawet 30% rocznie. Dokładna wysokość oszczędności zależy od charakteru działalności, zużycia energii oraz tego, jak bardzo dotychczas brakowało kontroli nad kosztami.
Skąd biorą się oszczędności?
EMS działa na kilku poziomach:
Wykrywanie strat energii: System analizuje, które urządzenia zużywają nadmiernie prąd lub działają niepotrzebnie np. po godzinach pracy.
Automatyczne sterowanie: EMS dostosowuje działanie maszyn do tańszych taryf lub okresów niższego zapotrzebowania.
Lepsze wykorzystanie energii z OZE: W firmach z instalacjami fotowoltaicznymi lub magazynami energii EMS automatycznie decyduje, kiedy korzystać z prądu wyprodukowanego na miejscu, a kiedy z sieci, co jeszcze bardziej zmniejsza rachunki.
Przykłady z praktyki:
Firma produkcyjna: Po wdrożeniu EMS odkryto, że część maszyn działa na pełnej mocy podczas przerw technologicznych. Automatyzacja pozwoliła wyłączać je w odpowiednich momentach, co dało oszczędność ok. 20% miesięcznie.
Biurowiec: EMS wykrył, że klimatyzacja działała w nocy, mimo że budynek był pusty. Po wdrożeniu harmonogramu wyłączania po godzinach pracy firma obniżyła rachunki o kilka tysięcy złotych rocznie.
Zakład z instalacją PV: Dzięki integracji EMS z fotowoltaiką, firma przesunęła energochłonne procesy na godziny największego nasłonecznienia, wykorzystując darmową energię ze słońca. Oszczędności sięgnęły 25% rocznie.
Dane potwierdzające skuteczność:
Według raportu Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA), wdrożenie EMS w firmach przemysłowych i usługowych pozwala zmniejszyć zużycie energii średnio o 10-30%.Podobne wyniki obserwuje się w polskich firmach, które wdrożyły systemy monitoringu zużycia energii, np. we współpracy z Sun Valley Energy – typowe oszczędności to 15-25% rocznie.
EMS w polskich realiach – co warto wiedzieć?
W ostatnich latach przedsiębiorcy w Polsce coraz bardziej odczuwają skutki rosnących cen energii. W 2023 roku rachunki za prąd dla firm wzrosły średnio o 30%, a kolejne podwyżki są wciąż realnym zagrożeniem. Nic dziwnego, że coraz więcej firm szuka sposobów na ograniczenie kosztów – jednym z nich jest właśnie wdrożenie Systemu Zarządzania Energią EMS.
Obowiązkowe audyty energetyczne
Firmy, które zatrudniają powyżej 250 osób lub osiągają roczny obrót powyżej 50 mln euro, mają obowiązek przeprowadzać audyt energetyczny co 4 lata (zgodnie z Ustawą o efektywności energetycznej). Dla wielu przedsiębiorstw taki audyt staje się pierwszym krokiem do wdrożenia EMS, bo pokazuje, gdzie są największe straty i co można poprawić.
Dotacje i wsparcie finansowe
Na inwestycje w poprawę efektywności energetycznej, w tym na wdrożenie EMS, firmy mogą otrzymać dofinansowanie. Warto śledzić programy oferowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oraz Fundusze Europejskie. Dotacje często obejmują:
Systemy monitoringu i zarządzania energią,
Modernizację urządzeń,
Optymalizację procesów energetycznych.
Wdrożenie EMS często kwalifikuje się jako element szerszych projektów poprawy efektywności energetycznej, co ułatwia pozyskanie wsparcia finansowego.
Jak działa EMS – od audytu do optymalizacji?
Wdrożenie Systemu Zarządzania Energią EMS to proces, który najczęściej rozpoczyna się od audytu energetycznego, a następnie przechodzi przez instalację systemu monitoringu i automatyzację zużycia energii, aż po pełną integrację z fotowoltaiką lub magazynem energii. Dzięki temu firma zyskuje pełną kontrolę nad kosztami i maksymalnie wykorzystuje własne źródła energii.
Audyt energetyczny – punkt wyjścia
Pierwszym krokiem do optymalizacji kosztów energii jest szczegółowa analiza zużycia prądu w firmie.
Podczas audytu eksperci sprawdzają:
✔ Które urządzenia zużywają najwięcej energii?
✔ Gdzie występują straty lub nieefektywności?
✔ Czy można zmienić sposób działania maszyn, by obniżyć rachunki?
Wynik audytu to szczegółowy raport, który wskazuje najbardziej energochłonne procesy i rekomenduje rozwiązania. Dla dużych firm zatrudniających powyżej 250 osób lub o obrocie powyżej 50 mln euro, audyt energetyczny jest obowiązkowy co 4 lata (Ustawa o efektywności energetycznej).
W jednej z hal produkcyjnych audyt wykazał, że urządzenia grzewcze są włączane zbyt wcześnie przed zmianą, co generowało niepotrzebne koszty. Dzięki wprowadzeniu harmonogramu działania urządzeń firma zmniejszyła zużycie energii o 15%.
Monitoring i automatyzacja
Po audycie czas na działanie – instalacja EMS oznacza montaż:
✔ Liczników energii i czujników na kluczowych urządzeniach.
✔ Systemu analizy danych, który na bieżąco monitoruje zużycie prądu.✔ Panelu zarządzania, w którym firma widzi na wykresach, jak zmienia się pobór energii.
EMS nie tylko zbiera dane, ale też reaguje:
🔹 Automatycznie dostosowuje działanie urządzeń do godzin tańszej taryfy.
🔹 Wyłącza sprzęt w czasie przerw produkcyjnych.
🔹 Wysyła alerty, gdy zużycie energii nagle rośnie – np. przez awarię maszyny.
Przykład:W firmie usługowej EMS zauważył, że oświetlenie hali działało również w dni wolne. Po ustawieniu automatycznego harmonogramu rachunki spadły o 12%.
Integracja z fotowoltaiką i magazynem energii
Coraz więcej firm posiada własne instalacje PV lub magazyny energii. EMS pozwala je w pełni wykorzystać:
✔ Steruje pracą urządzeń w godzinach, gdy produkcja prądu ze słońca jest największa.
✔ Minimalizuje oddawanie nadwyżek energii do sieci, co jest mniej opłacalne.
✔ Pozwala ładować magazyn energii w czasie nadprodukcji i wykorzystywać go, gdy prąd jest drogi.
Przykład: W zakładzie z fotowoltaiką EMS ustawił automatyczne uruchamianie maszyn w godzinach największego nasłonecznienia. Dzięki temu firma zmniejszyła pobór energii z sieci o 30%, wykorzystując maksymalnie darmową energię z PV.
Jakie korzyści daje EMS w firmie?
Wdrożenie Systemu Zarządzania Energią EMS to inwestycja, która przynosi realne oszczędności i poprawia stabilność finansową firmy, ale to nie jedyne zalety. Oto najważniejsze korzyści, które przedsiębiorcy najczęściej zauważają po wdrożeniu EMS:
Niższe rachunki za prąd
EMS optymalizuje zużycie energii, eliminując niepotrzebne straty. Automatyczne sterowanie urządzeniami pozwala dostosować pracę maszyn do godzin, gdy energia jest tańsza, lub wykorzystać darmowy prąd z instalacji fotowoltaicznej. Efekt? Nawet 10–30% niższe rachunki rocznie.
Odporność na podwyżki cen energii
Ceny prądu dla firm w Polsce są coraz mniej przewidywalne. Dzięki EMS firma zmniejsza swoje uzależnienie od zewnętrznych dostawców energii i lepiej wykorzystuje własną produkcję np. z fotowoltaiki. Mniejsze zużycie = mniejszy wpływ podwyżek na finanse firmy.
Lepsza kontrola nad wydatkami
EMS monitoruje zużycie energii w czasie rzeczywistym – przedsiębiorca wie dokładnie, które procesy lub maszyny generują największe koszty. Dzięki temu można planować inwestycje w energooszczędne urządzenia tam, gdzie da to największy efekt.
Zwiększenie udziału energii z OZE
EMS idealnie współpracuje z instalacjami PV i magazynami energii. System sam decyduje, kiedy skorzystać z energii słonecznej, kiedy ładować magazyn, a kiedy pobierać prąd z sieci.Więcej energii z OZE = jeszcze niższe koszty i większa niezależność od sieci.
Zrównoważony rozwój i ESG
Coraz więcej firm zwraca uwagę na ESG (Środowisko, Społeczna Odpowiedzialność, Ład Korporacyjny).EMS pomaga redukować ślad węglowy firmy, bo pozwala oszczędzać energię i zwiększać udział prądu z odnawialnych źródeł. To przekłada się na lepszy wizerunek – szczególnie w oczach partnerów biznesowych i klientów.
EMS to nie tylko niższe rachunki, ale też większa kontrola, stabilność finansowa, lepsze wykorzystanie OZE i wzmocnienie pozycji firmy w obszarze ESG. Wdrożenie systemu po prostu się opłaca – zarówno na poziomie finansów, jak i budowania nowoczesnej, ekologicznej marki.
Comments